Phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh sẽ gặp sự thay đổi về nội tiết tố rất rõ rệt điều này làm suy giảm khả năng sinh sản. Hơn nữa thời kì này phụ nữ cũng thường giảm tần suất quan hệ tình dục do phải đối mặt với vấn đề khô hạn. Tuy nhiên không phải tất cả phụ nữ đều không còn khả năng sinh sản trong thời kì này mà vẫn có những trường hợp mang thai ở độ tuổi tiền mãn kinh. Vì vậy phụ nữ cần đi khám để được tư vấn về sức khỏe cũng như những biện pháp tránh thai an toàn mà hiệu quả trong thời kì này.
Mục lục
Hiểu hơn về tiền mãn kinh
Giai đoạn tiền mãn kinh bắt đầu khi nồng độ estrogen trong cơ thể phụ nữ suy giảm, lúc này buồng trứng sẽ hoạt động kém dần. Phụ nữ thường gặp thời kì tiền mãn kinh trong giai đoạn từ 45- 55 tuổi, có thể sớm hơn khi phụ nữ ở tuổi 40 phụ thuộc vào cơ địa của mỗi người khác nhau.
Phụ nữ tiền mãn kinh có mang thai được không?
Theo các chuyên gia y tế thì khả năng phụ nữ mang thai trong thời kì tiền mãn kinh là rất thấp, chỉ rơi vào khoảng 2% do lúc này buồng trứng của phụ nữ sẽ hoạt động kém dần và chất lượng trứng yếu hơn so với khi phụ nữ còn trẻ.
Hơn nữa nếu trong giai đoạn tiền mãn kinh mà mang thai phụ nữ sẽ gặp phải rất nhiều rắc rối gây ảnh hưởng sức khỏe cho cả mẹ và bé như:
- Sinh non, em bé bị nhẹ cân.
- Nguy cơ sảy thai cao hơn bình thường.
- Dễ xuất hiện dị tật bẩm sinh.
- Tăng nguy cơ mắc tiểu đường thai kì, huyết áp cao.
- Hầu hết sẽ phải sinh mổ.
Những biện pháp tránh thai an toàn cho phụ nữ tiền mãn kinh
1 – Xuất tinh ngoài âm đạo
Việc xuất tinh ngoài âm đạo sẽ có tỉ lệ thành công khoảng 50% song song với việc phụ nữ tiền mãn kinh có khả năng thụ thai thấp thì có thể lựa chọn phương pháp này như một phương pháp chủ đạo, cũng có thể kết hợp thêm với một số biện pháp tránh thai khác giúp cả hai cùng yên tâm hơn khi quan hệ.
2 – Cấy que tránh thai
Thời gian sử dụng que cấy tránh thai mỗi lần kéo dài trong vòng 3 năm. Đây là phương pháp tránh thai an toàn cho phụ nữ từ độ tuổi sinh sản cho đến khi mãn kinh. Khuyến cáo của biện pháp này chỉ nên sử dụng cho đến khi phụ nữ bước vào tuổi 55.
Biện pháp tránh thai này có thể không giới hạn thời gian sử dụng và không làm thay đổi mật độ của xương khớp. Tuy nhiên một số những tác dụng phụ không mong muốn khi áp dụng biện pháp tránh thai này là có thể gây ra hiện tượng rối loạn kinh nguyệt và gây khó khăn trong việc chẩn đoán một vài bệnh lý tại niêm mạc tử cung của phụ nữ. Điều này dẫn đến việc nhiều phụ nữ còn e dè khi lựa chọn phương pháp tránh thai này.
3 – Đặt vòng tránh thai
Ở Việt Nam biện pháp đặt vòng tránh thai khá phổ biến được nhiều phụ nữ lựa chọn. Phương pháp này rất an toàn vì nó có khả năng tránh thai từ khi đặt vào cho đến khi tháo ra. Với phụ nữ trẻ thời gian đặt vòng rơi vào khoảng 5 năm. Còn đối với phụ nữ tiền mãn kinh có thể sử dụng đến 7 năm.
Những ưu điểm của vòng tránh thai :
- Chưa có nghiên cứu nào chứng minh rằng vòng tránh thai có thể gây ung thư.
- Không gây tăng cân.
- Không gây rối loạn nội tiết tố.
- Vòng tránh thai còn có khả năng bảo vệ niêm mạc tử cung.
- Những phụ nữ mắc bệnh lạc nội mạc tử cung khi sử dụng vòng tránh thai còn giúp giảm những cơn đau.
- Giảm lượng máu kinh hàng tháng ở phụ nữ. Và đây là biện pháp mà những phụ nữ bị cường kinh sử dụng rất nhiều.
Bên cạnh đó khi sử dụng biện pháp này một số phụ nữ có thể gặp vài tác dụng phụ không mong muốn như: Đau, vướng khi quan hệ, rong kinh trong thời gian dài, đau bụng,.. Lúc này phụ nữ tiền mãn kinh nên tháo vòng và lựa chọn một phương pháp tránh thai khác an toàn hơn với sức khỏe của bản thân.
4 – Viên uống tránh thai
Viên uống tránh thai cũng là một phương pháp được khá nhiều phụ nữ lựa chọn do không có nhiều chống chỉ định. Biện pháp này có thể an toàn cho đến khi phụ nữ hoàn toàn mãn kinh và không còn khả năng sinh sản.
Ưu điểm:
- Viên uống tránh thai không gây ra tình trạng mỡ máu cũng như đường huyết.
- Huyết áp ổn định không bị ảnh hưởng khi sử dụng thuốc.
- Bên cạnh đó thuốc tránh thai còn có tác dụng giảm lượng máu kinh hàng tháng.
- Hiện tượng đau bụng kinh cũng được cải thiện rõ rệt.
Lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai là phụ nữ cần phải uống mỗi viên thuốc hàng ngày vào 1 khung giờ nhất định để nâng cao hiệu quả tránh thai, tránh gây ra hiện tượng rối loạn kinh nguyệt.
5 – Thuốc tránh thai khẩn cấp
Đây là biện pháp tạm thời cần sử dụng ngay sau khi quan hệ càng sớm càng tốt. Có loại cần uống trong 48 giờ, có loại uống trong 72 giờ. Tuy nhiên các chuyên gia khuyến cáo không nên sử dụng quá 2 lần viên uống tránh thai khẩn cấp trong 1 chu kì kinh bởi lúc này khả năng tránh thai gần như không còn. Rất nhiều phụ nữ đã mang thai do sử dụng 3 lần thuốc tránh thai khẩn cấp trong cùng 1 chu kì kinh nguyệt.
Tuy phụ nữ thời kì tiền mãn kinh có khả năng thụ thai thấp hơn phụ nữ trẻ nhưng vẫn cần hết sức lưu ý khi áp dụng biện pháp tạm thời này.
6 – Sử dụng thuốc tránh thai dạng tiêm
Đây là một phương pháp tránh thai khá an toàn và có khả năng giảm nguy cơ gây ung thư buồng trứng và niêm mạc tử cung. Thuốc tránh thai dạng tiêm được chia làm 2 loại:
- Tiêm bắp: Mỗi lần tiêm cách nhau 12 tuần.
- Tiêm dưới da: Mỗi lần tiêm cách nhau 13 tuần.
Tuy nhiên biện pháp tránh thai này lại có nhiều tác dụng phụ không mong muốn vì vậy trước khi quyết định lựa chọn phương pháp này phụ nữ tiền mãn kinh cần hết sức lưu ý và nên gặp bác sĩ tư vấn sức khỏe để đảm bảo an toàn khi sử dụng. Những tác dụng phụ không mong muốn khi sử dụng biện pháp này là:
- Nhiều phụ nữ bị mất kinh sau khi sử dụng thuốc tiêm tránh thai từ 1-2 năm.
- Có thể gây tăng cân
- Nguy cơ loãng xương cao hơn bình thường.
- Sau khi áp dụng nếu có vấn đề về sức khỏe thì không được kết hợp sử dụng biện pháp tránh thai nào khác ngoài sử dụng bao cao su sau 2-3 tháng tiêm thuốc tránh thai.
- Khuyến cáo không nên sử dụng cho phụ nữ có tiền sử bệnh tim mạch và nên dừng biện pháp này khi phụ nữ ở độ tuổi 50
7 – Phương pháp tránh thai màng chắn
Những phương pháp tránh thai màng chắn phổ biến bao gồm: Bao cao su nam và nữ, mũ chụp cổ tử cung, màng chắn âm đạo,… Đây là những biện pháp tránh thai rất an toàn cho đến khi phụ nữ không còn khả năng sinh sản.
Lựa chọn biện pháp sử dụng bao cao su nam còn giúp cả 2 tránh lây lan bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Nếu lựa chọn mang chắn âm đạo hoặc mũ chụp tử cung thì bắt buộc cần phải được đặt đúng cách và không được lấy ra trước 6 giờ sau khi quan hệ tình dục bởi những biện pháp này có kèm theo chất diệt tinh trùng, nếu tháo ra quá sớm thì phụ nữ vẫn có thể mang thai bình thường. Vì vậy cần hết sức lưu ý khi áp dụng biện pháp này.
8 – Phương pháp tránh thai vĩnh viễn
Đây là biện pháp tránh thai hoàn toàn an toàn và không có tác dụng phụ tuy nhiên lại có liên quan đến vấn đề phẫu thuật, vì vậy phụ nữ tiền mãn kinh cần được thăm khám và tư vấn rất kĩ trước khi quyết định lựa chọn phương pháp thắt ống dẫn trứng bởi nguy cơ đau đớn sau phẫu thuật khiến phụ nữ tiền mãn kinh phải chịu lên đến 14%. Nên cần cân nhắc kĩ trước khi quyết định.
Ưu điểm của biện pháp tránh thai này là không có tác dụng toàn thân như tiêm thuốc tránh thai nội tiết, tuy nhiên, sẽ có các nguy cơ liên quan đến phẫu thuật. Tất cả các phụ nữ tiền mãn kinh muốn thắt ống dẫn trứng nên được tư vấn kỹ do khả năng sinh sản của họ sẽ nhanh chóng không còn nữa sau mãn kinh. Thắt ống dẫn tinh có tỷ lệ thành công cao và biến chứng ít hơn tuy nhiên nguy cơ đau sau mổ lên đến 14%.
Hầu hết tất cả các biện pháp tránh thai đều có một mức độ an toàn nhất định và mặt lợi mặt hại đi kèm. Phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh với cơ thể và sức khỏe rất nhạy cảm. Vì vậy trước khi sử dụng bất cứ một phương pháp tránh thai nào cũng cần tìm hiểu thật kĩ hoặc đến gặp bác sĩ thăm khám cũng như tư vấn về những biện pháp tránh thai phù hợp với cơ địa cũng như sức khỏe của mỗi người.